Πότε το παιδί μου χρειάζεται λογοθεραπεία;

• Έχετε ποτέ παρατηρήσει ότι το παιδί σας δυσκολεύεται να εκφράσει τις σκέψεις του εύκολα και καθαρά;
• Μήπως δυσκολεύεται να ακολουθήσει τις οδηγίες σας;
• Συχνά επαναλαμβάνει λέξεις ή τραυλίζει;
• Δεν μπορεί να προφέρει σωστά ένα συγκεκριμένο γράμμα ή ήχο;
• Οι ξένοι δεν καταλαβαίνουν τι λέει;
• Είναι πάνω από 2,5 ετών και χρησιμοποιεί ελάχιστες λέξεις συνολικά (έως 15 – 20);

Αν απαντήσατε «ναι» έστω σε μια από αυτές τις ερωτήσεις, τότε το παιδί σας μπορεί να έχει μια διαταραχή λόγου ή ομιλίας.

Μια διαταραχή του λόγου μπορεί να φαίνεται «ακίνδυνη» μέχρι την ηλικία των 3-4 χρόνων. Συχνά οι γονείς θεωρούν ότι είναι κάτι που θα περάσει μόνον του με τον καιρό. Σε ορισμένες περιπτώσεις αυτό ισχύει. Στις περισσότερες όμως το πρόβλημα επιμένει και γίνεται εντονότερο με την είσοδο του παιδιού στο Δημοτικό σχολείο. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρότερα προβλήματα στην κοινωνική, συναισθηματική και εκπαιδευτική τους ανάπτυξη.

Η θεραπεία καλό είναι να ξεκινάει το συντομότερο δυνατό. Έρευνες επανειλημμένα δείχνουν ότι η πρώιμη παρέμβαση αυξάνει σημαντικά τα ποσοστά επιτυχίας στα παιδιά που χρειάζονται θεραπεία. Επιπλέον, μειώνει σημαντικά το χρόνο αποκατάστασης.

 

Δεν μπορώ να πω καλά το “ρ”.

Από μικρή ηλικία μέχρι και σήμερα που είμαι 21 ετών δεν μπορώ να πω καλά το “ρ”. Μπορώ να το διορθώσω σ’ αυτή την ηλικία;

      Με τη λογοθεραπεία παρεμβαίνουμε σε όποια ηλικία παρουσιάζεται ανάγκη ή σε όποια ηλικία ωριμάσει η σκέψη και το αποφασίσει το άτομο που νιώθει ότι μπορεί να διορθώσει κάτι που τον ενοχλεί στο λόγο του. 

 

Μπορεί η πιπίλα να δημιουργήσει προβλήματα λόγου;

Ο γιος μου είναι 4 χρονών και ακόμα παίρνει πιπίλα. Υπάρχει περίπτωση να έχει προβλήματα λόγου;

      Η ηλικία των 4 χρόνων θεωρείται ήδη καθυστερημένη ηλικία για να χρησιμοποιεί κάποιο παιδί την πιπίλα του. Είναι μία συνήθεια που δεν προσφέρει απολύτως τίποτα στο παιδί, ενώ αντίθετα καθυστερεί ο λόγος και η ομιλία ή παρατηρούνται λάιη στον τρόπο άρθρωσης. Τ ο πρόβλημα γίνεται μεγαλύερο όταν δημιουργούνται διαταραχές στην οδοντοστοιχία και στα όργανα της άρθρωσης. Ενώ, συχνά παρατηρούμε λάθος ομιλία όταν το παιδί συνηθίζει να μιλάει ενώ άχει την πιπίλα στο στόμα του, αφού κατά τη φώνηση ο αέρας δεν περνάει από το σωστό σημείο του στόματος και των δοντιών.

Το ίδιο δύσκολη και πολύπλοκη είναι και η συνήθεια του δαχτύλου στο στόμα. Δημιουργεί ακριβώς τα ίδια προβλήματακαι ίσως μεγαλύτερα στην οδοντοστοιχία. Να σημειώσουμε ότι αυτή η συνήθεια περιορίζεται δυσκολότερα, αφού το δάχτυλο δεν είναι κάτι που μπορώ να το πετάξω για να το ξεχάσω.

 

Μπερδεύει το “φ-β” με το “δ-θ”.

Η κόρη μου είναι 5 χρονών και μπερδεύει τα φ-β και δ-θ. Μπορεί να έχει δυσλεξία;

       Μέχρι την ηλικία των 5 χρόνων μπορούμε να δείξουμε ανοχή όταν κάποιο παιδί δεν προφέρει ακόμη τους παραπάνω φθόγγους. Δεν μπορούμε να μιλήσουμε για δυσλεξία σ’ αυτή τη φάση, αλλά πρέπει να τοποθετήσουμε σωστά τους φθόγγους στο σύστημα άρθρωσης του παιδιού και να τους διαφοροποιήσουμε ακουστικά, όπως έχει ανάγκη το συγκεκριμένο παιδί.

 

Είναι κληρονομικός ο τραυλισμός;

Είμαι 33 ετών και τραυλίζω. Η κόρη μου είναι τεσσάρων και τους τελευταίους μήνες παρατηρώ ότι κάποιες φορές τραυλίζει κι εκείνη. Υπάρχει περίπτωση να μείνει σε μόνιμη βάση;

      Πολλές φορές συναντάμε παιδιά που μπορεί να τραυλίζουν στις ηλικίες 2-5. Αυτό μπορεί να παρατηρηθεί κατά την εξέλιξη του λόγου και της ομιλίας στις παραπάνω ηλικίες, χωρίς όμως να χρειάζεαι ν’ ανησυχούμε ιδιαίτερα. Το παρατηρούμε, προσέχουμε την πορεία της εξέλιξής του, δεν αλλάζουμε κάτι στην καθημερινότητά μας, απλά μιλάμε αργά και δίνουμε στο παιδί το χρόνο του την ώρα που μιλάει. Αν όμως, η διάρκεια της διαταραχής στη ροή της ομιλίας σημειώνεται πάνω από έξι μήνες, τότε ζητούμε την αξιολόγηση ενός ειδικού. Στη συγκεκριμένη περίπτωση σίγουρα θα λάβουμε υπόψη και τον κληρονομικό παράγοντα και αν κριθεί απαραίτητο θα προτείνουμε το θεραπευτικό πλαίσιο που το συγκεκριμένο παιδί έχει ανάγκη. 

     Ο τραυλισμός εμφανίζεται τρεις φορές συχνότερα σε οικογένειες που υπάρχει περιστατικό τραυλισμού στις προηγούμενες γενιές, τέσσερις φορές συχνότερα στα αγόρια από ότι στα κορίτσια. Αυτή η στατιστική παρατήρηση υποστηρίζεται πλέον και από πρόσφατες έρευνες της γενετικής οι οποίες υπέδειξαν γονίδια τα οποία πιθανόν να είναι υπεύθυνα για τον τραυλισμό. Η κληρονομικότητα, όμως, δεν αποτελεί απο μόνη της αιτία εκδήλωσης του τραυλισμού. Μπορεί να υπάρχει κληρονομική βάση αλλά να μην εκδηλωθεί κάποια διαταραχή ροής της ομιλίας στο παιδί αν δεν συντρέχουν και γλωσσικοί, περιβαλλοντικοί ή / και συναισθηματικοί παράγοντες.

• Γλωσσικοί παράγοντες είναι οι γενικότερες ανωριμότητες, που μπορεί να έχει το παιδί στην ανάπτυξή του ή / και δυσκολίες στην εξέλιξη του λόγου και της ομιλίας του, που περιορίζουν την επικοινωνιακή του αποτελεσματικότητα. Η επικοινωνιακή δυσκολία που προκύπτει από τις γλωσσικές δυσκολίες μπορεί να ενεργοποιήσει τους μηχανισμούς εμφάνισης δυσκολιών στη ροή.
• Περιβαλλοντικοί παράγοντες είναι ένα διαρκώς απαιτητικό οικογενειακό περιβάλλον απέναντι σε ένα παιδί, το οποίο ενδέχεται να διαθέτει εξαιρετικές γλωσσικές δεξιότητες. Επίσης παιδιά που βρίσκονται σε φάση κατάκτησης κάποιου από τα «ορόσημα» της εξέλιξης όπως ο έλεγχος σφιγκτήρων ή το σταμάτημα της πιπίλας μπορεί να εμφανίζουν απώλεια ελέγχου της ροής στην ομιλία.
• Οι συναισθηματικοί παράγοντες, που μπορεί να ενισχύσουν την εμφάνιση ή ακόμη και να θεμελιώσουν τον τραυλισμό, είναι ο τρόπος που λειτουργούν οι σχέσεις μεταξύ των μελών της οικογένειας, οι προσδοκίες των γονιών αλλά και των υπολοίπων συγγενών που πολλές φορές δε συμβαδίζουν με την προσωπικότητα του παιδιού, οι διαφορές μεταξύ των γονιών στον τρόπο φροντίδας και ανάπτυξης, σημαντικά γεγονότα που συμβαίνουν στη ζωή του παιδιού ή της οικογένειας τη δεδομένη χρονική στιγμή όπως η γέννηση ενός άλλου παιδιού, ο αποχωρισμός των γονιών κατά την πρώτη επαφή με το σχολείο, ένας θάνατος ή ένα διαζύγιο, η αλλαγή σπιτιού ή φροντιστή, οι σχέσεις με τα αδέρφια, οι αντιδράσεις του άμεσου και ευρύτερου περιβάλλοντος του παιδιού στην εμφάνιση του τραυλισμού.

 

Θα έχει το παιδί μου Δυσλεξία;

Η κόρη μου είναι 4 ετών. Εγώ και ο σύζυγός μου μάλλον έχουμε δυσλεξία. Σε ποιά ηλικία πρέπει να αρχίσω να εξετάζω το ενδεχόμενο οτι μπορεί και η κόρη μου να έχει Δυσλεξία;

Σε περιπτώσεις βαριάς Δυσλεξίας κάποια συμπτώματα είναι φανερά ακόμη και απο το χρόνο φοίτησης του παιδιού στο Νηπιαγωγείο. Βεβαίως αυτά τα συμπτώματα δεν αφορούν σε μαθησιακές δεξιότητες, δεδομένου οτι το παιδί δεν έχει λάβει ακόμη τέτοια εκπαίδευση. Έγκαιρη και σωστή αξιολόγηση μαθησιακών δυσκολιών / Δυσλεξίας γίνεται μετά το Πάσχα της Α’ Δημοτικού. Μέχρι τότε μπορεί ένα παιδάκι να παρουσιάζει διάφορα συμπτώματα, που ενδέχεται να μας υποψιάζουν για ύπαρξη Δυσλεξίας. Όμως διάγνωση μπορεί να γίνει μόνο μετά το Πάσχα της Α’ Δημοτικού.